Υποπρογράμματα

Πριν πούμε τι είναι τα υποπρογράμματα θα δώσουμε μια εξήγηση στον έννοια – στον όρο που λέγεται τμηματικός προγραμματισμός.

Τμηματικός προγραμματισμός είναι μια τεχνική σχεδίασης και ανάπτυξης προγραμμάτων, ως ένα σύνολο από μικρότερα και απλούστερα τμήματα προγραμμάτων.

Με άλλα λόγια όταν έχουμε να επιλύσουμε ένα πρόβλημα, μπορούμε να το χωρίσουμε σε επιμέρους τμήματα, όπου το κάθε ένα είναι ένα ξεχωριστό υπο-πρόβλημα.

Στη συνέχεια αναπτύσσουμε τους αλγόριθμους για το καθένα από αυτά, ξεχωριστά από το υπόλοιπο πρόβλημα, υλοποιώντας ένα υπο-πρόγραμμα για κάθε υπο-πρόβλημα.

Δηλαδή φτιάχνουμε μικρά και ανεξάρτητα υπο-προγράμματα, όπου το καθένα κάνει κάτι συγκεκριμένο και έχουμε τη δυνατότητα να τα καλούμε όταν και όσες φορές θέλουμε, από κάποιο κύριο πρόγραμμα ή άλλο υπο-πρόγραμμα. Αντιλαμβανόμαστε ότι κάθε υποπρόγραμμα επιτελεί κάτι αυτόνομο και είναι ξεχωριστά γραμμένο.

Υπάρχουν δύο (2) τύποι υποπρογραμμάτων.

1) οι Διαδικασίες και 2) οι Συναρτήσεις.

Εκτός τους ορισμούς που δίνει το σχολικό βιβλίο :

1)    είναι ένας τύπος υποπρογράμματος που μπορεί να εκτελεί όλες τις λειτουργίες ενός προγράμματος.

2)  είναι ένας τύπος υποπρογράμματος που υπολογίζει και επιστρέφει πάντα μόνο μια τιμή με το όνομά της.

Για να διακρίνεται εύκολα πότε θα χρησιμοποιήσετε Διαδικασία ή Συνάρτηση, μπορείτε να εστιάσετε στο τι σας ζητάει το υπό-πρόβλημα να βρείτε – δηλαδή τι θα σας δώσει ως επιστροφή ο αλγόριθμος :

1)      Αν πρόκειται να σας επιστρέψει  πολλές τιμές, καμία τιμή ή μία τιμή, τότε χρησιμοποιήστε Διαδικασία.

2)      Αν πρόκειται να σας επιστρέψει μία μόνο τιμή, τότε χρησιμοποιήστε Συνάρτηση.

3)      Στη περίπτωση που επιστρέψει μία μόνο τιμή, όπως καταλαβαίνετε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε Διαδικασία είτε Συνάρτηση. Επιλέξτε Συνάρτηση αν σας χρειάζεται να αποθηκεύσετε την τιμή εξόδου σε μια μεταβλητή για περαιτέρω διαχείριση ή επεξεργασία στη συνέχεια του αλγορίθμου.

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ

Από μόνα τους τα υποπρογράμματα δεν ενεργοποιούνται. Πρέπει κάποιος και με κάποιο τρόπο να τα ‘καλέσει’ όπως λέμε. Αυτός ο κάποιος είναι συνήθως κάποιο κύριο πρόγραμμα ή άλλο υποπρόγραμμα.

Το υποπρόγραμμα ως αυτόνομο και ανεξάρτητο πρέπει με κάποιο τρόπο να επικοινωνήσει με το κύριο πρόγραμμα, όταν κληθεί. Συνήθως δέχεται τιμές από το τμήμα του προγράμματος που το καλεί και μετά την εκτέλεσή του επιστρέφει σε αυτό νέες τιμές – αποτελέσματα.

Οι τιμές αυτές λοιπόν ‘περνούν’ από το πρόγραμμα στο υποπρόγραμμα – και αντιστρόφως – μέσω ειδικών μεταβλητών που τις ονομάζονται παράμετροι.

Οι παράμετροι είναι ακριβώς σαν τις μεταβλητές που ξέρουμε, αλλά με μια σημαντική ιδιότητα : χρησιμοποιούνται για να περνούν τιμές στα υποπρογράμματα και ορίζονται τόσο στο κύριο πρόγραμμα όσο και στο υποπρόγραμμα σε μια λίστα με ειδικό τρόπο, όπως φαίνεται παρακάτω.

Παρατηρούμε ότι :

Στη 1η Συνάρτηση υπάρχουν περισσότερες από μια εντολές εκχώρησης στο όνομά της.

Στη 2^η Συνάρτηση ενώ ο τύπος της είναι Ακέραιος, η τιμή που επιστρέφει είναι πραγματική.

Παρατηρήσεις σε ότι αφορά τις παραμέτρους, από τα παραδείγματα διαπιστώνουμε :

1.      Έχουμε τις ολικές ή πραγματικές παραμέτρους. Δηλαδή εκείνες που ορίζονται στο κύριο πρόγραμμα και έχουν ολική εμβέλεια.

2.      Έχουμε τις τοπικές ή τυπικές παραμέτρους. Δηλαδή εκείνες που ορίζονται στο υποπρόγραμμα και τοπική εμβέλεια.

3.      Έχουμε τις ολικές και τοπικές μεταβλητές που ορίζονται αντίστοιχα στο κύριο πρόγραμμα και στο υποπρόγραμμα.

4.      Μια ολική ή τοπική παράμετρος είναι βεβαίως ολική ή τοπική μεταβλητή και δηλώνεται στη περιοχή δηλώσεων των μεταβλητών.

5.      Μια ολική ή τοπική μεταβλητή εννοείται ότι δεν είναι απαραίτητα ολική ή τοπική παράμετρος.

6.      Όλες ή Κάποιες από τις μεταβλητές μπορεί να είναι και παράμετροι.

7.      Το υποπρόγραμμα που δεν επιστρέφει τιμή/ές δεν έχει παραμέτρους.

ΠΡΟΣΟΧΗ:

Οι παράμετροι που ορίζονται στην εντολή Κάλεσε μιας Διαδικασίας ή στην εντολή εκχώρησης τιμής στο όνομα μιας Συνάρτησης, πρέπει να συμφωνούν με τις μεταβλητές που ορίζονται μέσα στη Διαδικασία ή μέσα στη Συνάρτηση κατά:

ΤΥΠΟ, ΣΕΙΡΑ, ΠΛΗΘΟΣ.

 Ερωτήσεις Σωστού - Λάθους μπορείτε να ακολουθήσετε τους συνδέσμους : ΕΔΩ και ΕΚΕΙ.